“Dijital Sanatlar”

Erkut Altındağ

erkutaltindag@gmail.com

Bilgisayar desteği ile yapılan her türlü fotoğraf ve video görüntüsünden bahsederken kullandığımız bir terim olan dijital sanatlar bu mesleği icra eden kişilere azımsanmayacak kadar yüklü miktarda para kazandıran bir özel uzmanlık alanı haline geldi. Son 20 yıl içerisinde üniversitelerde bu uzmanlık alanıyla ilgili bölümler açıldı. Özel eğitim merkezleri dijital sanatlar kurslarını da açmaya başladılar. Gelişen teknolojinin bir hediyesi olarak doğan bu yeni alan yakın zamanda hepimiz için daha önemli hale gelecek. Peki nasıl?

Dijital sanatların oldukça geniş bir uygulama sahası var. Bilgisayar temelli olan fraktal ve algoritmik, vektör grafik, bilgisayar ortamına aktarılmış fotoğraf veya grafik tabletten alınan çizimlerine kadar uzanan bir çok türü mevcuttur. Günümüzde dijital sanatların gelişmesine en çok katkısı olan unsur yazılımlardır. Önemli bilgisayar yazılım şirketlerinin ürettikleri profesyonel programlar ile görüntülerde her türlü değişikliği sağlamak mümkün olmaktadır.

Dijital sanatlar kendi içerisinde toplam 5 kategoriye ayrılmaktadır. Dijital fotoğrafçılık, elektronik fotoğraf makineleri sayesinde bilgisayara aktarılıp işlenebilen fotoğrafların çekilmesini kapsar. Özel Film efektleri (sfx) eğlence, sinema ve televizyon dünyasında kullanılan görüntülerde illüzyonist etki oluşturma amacıyla kullanılır. Dijital görüntüleme fotoğraf veya videoyu işleme, sıkıştırma, kayıt etme ve çıktısını oluşturma olarak tanımlanabilir. Fotoğraf manipülasyonu dediğimiz kısımda resim düzenleme teknikleri ile resim üzerinde değiştirme ve yanıltma yapılır. Son olarak da Refotoğrafya aynı kişinin ya da aynı alanın (güzel bir manzara veya ev gibi) farklı zaman dilimlerinde görüntülenmesi ve “önce / sonra” olarak belirtilerek şeklinde insanların bilgisine sunulmasıdır.

Yazılı ve görsel basında kullanılan birçok program sayesinde gerçeğinden neredeyse ayırt edilemeyecek fotoğraflar ve video görüntüleri elde edilmektedir. Son yıllarda çekilen sinema filmlerinin büyük bölümünde en az bir tür görsel efekt bulunmaktadır.

Sinema ve televizyon filmlerine eklenen bu görsel efektlerin kalitesini tek bir olgu ile ölçülüyor: İzleyen kişiler ilgili sahnenin efekt olduğunu fark edemiyorsa görsel efekt o derece başarılı uygulanmış demektir. Bir fotoğrafı incelerken de renkler, canlılık ve gerçekçilik ön plandadır. Bu kriterlerde bir bozulma olmadan yapabildiğiniz her değişiklik dijital sanatların çalışma alanına girmektedir. Çok basit fotomontaj teknikleri ile hazırlanan görüntülerle daha önce hiç gitmediğiniz yerlerde çekilmiş hatıra fotoğraflarına sahip olabilirsiniz. Bununla birlikte sizi eşinizden ayırmak isteyen art niyetli birisi sizin fotoğraflarınızla oynayarak başka bir ilişkiniz varmış gibi davranıp hiç tanımadığınız insanlarla birlikte olduğunuz fotoğrafları eşinize gönderebilir. Böyle bir durumu izah etmekte güçlük çekebilirsiniz.

Dünya üzerinde şu anda milyonlarca video kamera ve fotoğraf makinesi var. Bu cihazlar sürekli olarak çeşitli görüntüler kayıt ediyorlar. Siz sokakta yürürken, bir lokantada yemek yerken, bir dükkandan alışveriş yaparken görüntülerinizi kaydediyor ve saklıyorlar. Güvenlik nedeniyle yapıldığı söylenen bu kayıtların bir gün başınıza neler getirebileceğini hiç düşündünüz mü?

İşlemediğiniz bir suç görsel efektlerle sizin üzerinize atılırsa ne olacak? Bu işi yapanlar için çok basit bir kamera hilesi vasıtasıyla hayatınızı değiştirebilir. Sizi olmadığınız bir yerde gösterebilir, yapmadığınız bir suçu sizin üzerinize yıkabilir. Gerçekten ayırt edilemeyecek düzeyde görsel efektler kullanılmaya başlandığında sinemadan aldığınız keyfi günlük hayatınızda alamayacaksınız. Çünkü güvende olmayacaksınız!