İnternette Unutulma Hakkı Nedir?

Aykut Altındağ

aykut@maxihaber.net

İnternette Unutulma Hakkı konusunu kısaca tanımlarsak; kişi ve kurumların kendi adlarıyla internet üzerinden arama yapıldığında çıkan sonuçlar arasında şahsıyla ilgili bilgi ve fotoğrafların arama sonuçlarından çıkarılmasını isteme hakkı  olduğunu söyleyebiliriz.

Elbette bu hakkın kullanılabilmesi için bazı şartların oluşması gerekiyor. Hatta konunun istisnaları bile var. Tarihsel, istatistiksel veya bilimsel amaçlarla kişisel verilerin işlenmesi devam edebildiği gibi edebi, sanatsal ifade veya gazetecilik faaliyetleri dahilinde işlenen kişisel veriler unutulma hakkının istisnası kapsamında bulunuyor.

Kişisel Verileri Koruma Kanunu sitesinde kişilerin ad ve soyadı ile arama motorları üzerinden yapılan aramalarda çıkan sonuçların indeksten çıkarılmasına yönelik talepler hakkında yapılan kamuoyu duyurusu da 17 Temmuz 2020 tarihinde yayınlandı. Detaylara yer verilen duyuruyla ilgili bundan sonra işleyişin pratikte nasıl gerçekleşeceği ise merak konusu. Çünkü kamuoyunun bir bölümü bu uygulamayla birlikte internette ifade özgürlüğünün daha da kısıtlanacağı görüşünde birleşiyor. Bakalım aşağıdaki duyuru sonrası hayatımızda neler değişecek bekleyip göreceğiz.

Unutulma Hakkı İle İlgili KVKK Sitesinde Yayınlanan Duyuru

“Kurumumuza ilgili kişilerin ad ve soyadları ile arama motorları üzerinden yapacakları aramalar neticesinde çıkan sonuçların indekslenmeyecek şekilde teknik düzenlemeye tabi tutulması hususunda iletilen ve “Unutulma Hakkı” kapsamında değerlendirilmesi talep edilen başvuruların Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından değerlendirilmesi neticesinde Kurulun 23.06.2020 tarih ve 2020/481 sayılı Kararı ile;

• Kurumumuza intikal eden başvurulara konu “Unutulma Hakkı”nın bir üst kavram olarak ele alınmak suretiyle Anayasanın 20 nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü ile 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununun (Kanun) 4 üncü, 7 nci ve 11 inci maddelerinde ve Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi Hakkında Yönetmeliğin 8 inci maddesinde yer verilen düzenlemeler çerçevesinde değerlendirildiğine,

• Kurumumuza yapılan başvurularda yer verilen arama motorlarından ad ve soyadı ile yapılan aramalarda kişinin kendisiyle bağlantılı sonuçlara ulaşılmamasını isteme hakkının indeksten çıkarılma talebi olarak nitelendirildiğine,

• Arama motorlarının, üçüncü taraflara ait internette topladıkları verilerin işlenmesinin amaç ve vasıtalarını belirledikleri göz önünde bulundurularak Kanunun 3 üncü maddesinde yer verilen tanım çerçevesinde veri sorumlusu olarak kabul edilmesine,

• Arama motorunun işletmecisinin otomatik, düzenli ve sistematik olarak internette yayınlanan bilgiyi bulduğu, daha sonra kendi indeksleme programları çerçevesinde alıp, kaydedip, organize ettiği kişisel verileri arama sonuçlarının listesi formunda düzenlediği, sunucuları üzerinde sakladığı, belirli durumlarda açıkladığı ve kullanıcılarına sunduğu dikkate alındığında arama motorları tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında ‘kişisel veri işleme” faaliyeti olarak değerlendirilmesine,

• Kanunun başvuru ve şikâyet hakkına ilişkin hükümlerinde belirtilen usul ve süreler esas alınarak ilgili kişilerin, arama sonuçlarının indeksten çıkarılmasına yönelik talepleri ile ilgili olarak öncelikle arama motorlarına başvuruda bulunmaları, veri sorumlusu arama motorlarının söz konusu talepleri reddetmeleri veya başvuru sahibine cevap vermemeleri halinde ilgili kişilerce Kurula şikâyette bulunabileceklerine,

• İlgili kişilerce yapılacak başvurunun şekli ve istenilecek bilgi ve belgelerin arama motorları tarafından belirleneceğine,

• İlgili kişinin arama motorları üzerinden kendi adı ve soyadı ile yapacağı bir arama sonucunda gösterilen sonuçların indeksten çıkarılmasına yönelik yapılacak değerlendirmede, ilgili kişinin temel hak ve özgürlükleri ile kamunun söz konusu bilgiyi edinmesinden sağlayacağı menfaatler arasında bir denge testi yapılmasına, yarışan menfaatlerden hangisinin ağır bastığının gözetilmesine ve bu değerlendirme yapılırken öncelikli olarak aşağıda belirtilen linkte yer verilen açıklamaların dikkate alınmasına ancak bu konudaki şikâyetlerin değerlendirme sürecinde dikkate alınacak kriterlerin bunlarla sınırlı olmayacağına, her somut olay özelinde Kurulca ilave ölçütlerin de gündeme gelebileceğine,

• İlgili kişilerin, arama motorları üzerinden kendi ad ve soyadları ile yapılacak aramalar neticesinde gösterilen sonuçların indeksten çıkarılmasına yönelik taleplerinin veri sorumlusu arama motorları tarafından reddedilmesi veya taleplerine cevap verilmemesi halinde Kurula başvuruda bulunulurken aynı zamanda doğrudan yargı yoluna başvurmalarının da mümkün bulunduğuna,

• Bu kararda yer alan usul ve esasların arama motoru işleticisi şirketlere bildirilmesine ve ilgili kişilerce internet siteleri üzerinden unutulma hakkının uygulanabilmesini teminen iletişim kanallarının ülkemiz vatandaşları tarafından da kullanılabilmesine yönelik gerekli aksiyonların alınmasının sağlanmasına karar verilmiştir”.